Γιώργος Σταματόπουλος – γλύπτης, χαράκτης ελληνικών νομισμάτων

Ψάχνοντας στο διαδίκτυο ανακάλυψα αρκετές πληροφορίες για το χαράκτη Γιώργο Σταματόπουλο τις οποίες και αναδημοσιεύω.

Προσλήφθηκε στην ΤτΕ το 1997.

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ
Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1963. Το 1982 εισάγεται στην Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας, όπου σπουδάζει γλυπτική με καθηγητές τον Γ. Νικολαΐδη και τον Θ. Παπαγιάννη. Το 1984 βραβεύεται με χρηματική υποτροφία του Ι.Κ.Υ. Τελειώνει τις σπουδές του με άριστα το 1988.
Το 1995 εργάζεται στο μουσείο γλυπτών της Ακρόπολης.
Το 1996 κατόπιν διαγωνισμού αναλαμβάνει να φιλοτεχνεί νομίσματα και μετάλλια για λογαριασμό της Τράπεζας της Ελλάδας.
Έργα του βρίσκονται σε δημόσιους χώρους και ιδιωτικές συλλογές.

ΣΥΜΠΟΣΙΑ – ΟΜΑΔΙΚΕΣ ΕΚΘΕΣΕΙΣ – ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ (ορισμένα όχι όλα)

1999 Φιλοτέχνηση της Ελληνικής Όψης των Ευρωκερμάτων.
2008 Πρώτο βραβείο για τον Σχεδιασμό του επετειακού Ευρωκέρματος για τα 10 χρόνια της Ο.Ν.Ε.
2009 Διεθνές διακρίσεις για τον σχεδιασμό BLISTER και αναμνηστικών νομισμάτων.
2011 Σχεδιαστής της αναμνηστικής σειράς για τα Special Olympics (ειλικρινά το έψαχνα καιρό αυτό και τώρα το βρήκα)

Ο καλλιτέχνης αντλεί έμπνευση από τον φυσικό κόσμο, κυρίως από μορφές ζωής του αέρα, της γης και της θάλασσας. Στην τελευταία του δουλειά κυριαρχούν μεταξύ άλλων τα ψάρια, οι μέλισσες, τα μυρμήγκια, τα πουλιά, τα λουλούδια και οι κορμοί δέντρων, σε καμπυλόγραμμα σχήματα με διάφορες παραλλαγές. Πρώτες ύλες στη δουλειά του είναι το ξύλο, ο μπρούντζος, το μάρμαρο και τα κεραμικά, ενώ συγχρόνως πειραματίζεται με νέα υλικά, όπως ο πολυεστέρας. Τεχνίτης και αυθεντικός δημιουργός, ο Γιώργος Σταματόπουλος ασχολείται ο ίδιος με το έργο του από την πρώτη στιγμή της σύλληψης έως το τελικό στάδιο της υλοποίησής του. Οι εξαιρετικά καλαίσθητες ελληνικές όψεις των κερμάτων Ευρώ, οι οποίες απέσπασαν επαίνους, είναι δικό του έργο.

ΤΟ ΒΗΜΑ 13/01/2002
Δύο χαρακτηριστικά γνωρίσματα, τα οποία δεν διακρίνονται δια γυμνού οφθαλμού αλλά μόνο με μεγενθυντικό φακό, είναι αποτυπωμένα στα κέρματα ευρώ και τα καθιστούν ευδιάκριτα από τα κίβδηλα. Τα δύο αυτά γνωρίσματα, τα οποία αποκαλύπτει «Το Βήμα», είναι: τα αρχικά του ονοματεπώνυμου του προσώπου που σχεδίασε και φιλοτέχνησε την εθνική όψη των κερμάτων και τα αρχικά της χώρας όπου κατασκευάστηκαν. Από την έναρξη της διαδικασίας εξεύρεσης του σχεδίου αποτύπωσης της μορφής ή του γεγονότος στην εθνική όψη των κερμάτων ως την κυκλοφορία τους στην αγορά υπάρχουν αρκετά στάδια, όπως μας εξηγεί ο σχεδιαστής και φιλοτέχνης κ. Γιώργος Σταματόπουλος, στην πρώτη του συνέντευξη, ο οποίος απάντησε ως εξής στις ερωτήσεις που του ετέθησαν:

Συνέντευξη με τον σχεδιαστή των Ελληνικών κερμάτων ευρώ

Σας παρουσιάζουμε την πλήρη συνέντευξη πού έδωσε στην εφημερίδα «ΤΟ ΒΗΜΑ» ο Γεώργιος Σταματόπουλος, ο άνθρωπος πού σχεδίασε την Ελληνική όψη των κερμάτων ευρώ, στις 13-01-2002. Η συνέντευξη έχει ως εξής:

Κύριε Σταματόπουλε, σας κρύβουν ή κρύβεστε;

«Τι εννοείτε;».

Σας αναζητώ αρκετό χρόνο αλλά απεκόμισα την εντύπωση ότι κανένας δεν ξέρει πού εργάζεστε…

«Εργάζομαι στο Εθνικό Νομισματοκοπείο για λογαριασμό της Τράπεζας της Ελλάδος».

Ας έρθουμε στο προκείμενο. Πότε άρχισαν οι προετοιμασίες για να ληφθεί η απόφαση των σχεδίων αποτύπωσης των μορφών στην εθνική όψη των κερμάτων ευρώ;

«Απ’ ότι γνωρίζω και σε ότι με αφορά, από το 1996, οπότε προκηρύχθηκε από την Τράπεζα της Ελλάδος ο διαγωνισμός για την πρόσληψη ενός καλλιτέχνη ο οποίος θα σχεδίαζε και θα φιλοτεχνούσε την εθνική όψη των κερμάτων. Στον διαγωνισμό αυτόν επιλέχθηκα για να φιλοτεχνώ νομίσματα και μετάλλια για λογαριασμό της κεντρικής τράπεζας της Ελλάδας».

Και μετά τι έγινε; Πώς καταλήξατε στην ιδέα να υπάρχει εκείνη ή η άλλη μορφή ή απεικόνιση στα κέρματα; Ήταν δική σας ιδέα; Συμμετείχαν και άλλοι; Ποια ήταν η διαδικασία;

«Από τα τέλη του 1997 ή αρχές του 1998 σχηματίστηκε μια επιτροπή με εξέχοντες από την Τράπεζα της Ελλάδος, τη Σχολή Καλών Τεχνών, το Επιμελητήριο Εικαστικών Τεχνών κτλ. όπου συζητούνταν διάφορες ιδέες, γίνονταν σκαριφήματα, σχεδιάζαμε διάφορες μορφές, παρακολουθούσαμε τι έκαναν οι εταίροι μας κτλ.».

Πώς καταλήξατε στην απόφαση να υπάρχει στην εθνική όψη του κέρματος του ενός ευρώ η Γλαύκα και στο κέρμα των δύο ευρώ η Απαγωγή της Ευρώπης;

«Για να είμαι ειλικρινής, δεν χρειάστηκαν πολλές συζητήσεις. Σκέφθηκα ότι το ένα ευρώ θα έχει τη βαρύτητα από άποψη αξίας και αποδοχής όσο το αρχαίο τετράδραχμο της Αθήνας, το οποίο κυκλοφορούσε και σε άλλες πόλεις-κράτη της Αρχαίας Ελλάδας. Εξάλλου το κέρμα των δύο ευρώ έπρεπε να έχει και πάλι μια αναπαράσταση που να αντιπροσωπεύει την αρχαία εποχή και να συνδέεται με τη σημερινή, διαχρονικά».

Νομίζω πως από αισθητικής πλευράς είναι ότι το καλύτερο. Ωστόσο πολλές φορές έχω διερωτηθεί γιατί δεν απεικονίζονται πουθενά, ας πούμε, η Ακρόπολη ή τα Γλυπτά του Παρθενώνα…

«Υπερίσχυσε η άποψη ότι μια παρόμοια απεικόνιση θα παρέπεμπε, θα θύμιζε, τουριστικό αναμνηστικό ή κάτι τέτοιο και απερρίφθησαν οι σχετικές προτάσεις που δεν σας κρύβω ότι υπήρξαν».

Επίσης πολλοί έχουν διερωτηθεί γιατί απεικονίζονται στα κέρματα ευρώ ιστορικές μορφές, προσωπικότητες όπως ο Βενιζέλος ή ο Καποδίστριας, και όχι κάποιοι άλλοι…

«Πρόκειται για αποφάσεις σε επίπεδο υπουργών, σε επίπεδο κυβέρνησης. Στις επιτροπές έγιναν πολλές προτάσεις, για παράδειγμα να απεικονίζονται άλλες προσωπικότητες, όπως ο Χαρίλαος Τρικούπης, ο Κωνσταντίνος Καραμανλής ή ο Ανδρέας Παπανδρέου, ο Δεληγιάννης και άλλοι. Κατ’ αρχάς έγινε ο χρονικός διαχωρισμός, δηλαδή αποφασίστηκε να μη συμπεριληφθούν στις απεικονίσεις πολιτικές προσωπικότητες μετά τον Πόλεμο, ενώ δεν μπορούσε να παραληφθεί ο Ρήγας Φεραίος ως προσωπικότητα εμπνευστή, οραματιστή και πρωτεργάτη μιας ενοποιημένης Ευρώπης».

Και τι έγινε αφότου κατέληξαν οι αρμόδιοι;

«Και από πριν και μετά όσα έπρεπε να απεικονισθούν σχεδιάστηκαν σε χαρτιά. Κατόπιν δουλέψαμε σε πλαστελίνη, περάσαμε σε ανάγλυφο γύψινο πρόπλασμα διαμέτρου 18 εκατοστών ώστε να διακρίνονται όλες οι λεπτομέρειες και να διορθωθούν οι όποιες αβλεψίες, κακοτεχνίες ενδεχομένως, κτλ. Στη συνέχεια υπάρχουν αρκετές προετοιμασίες για την παραγωγή της πρώτης μήτρας, με βάση την οποία γίνονται οι υπόλοιπες μήτρες για την κατασκευή των κερμάτων. Από το γύψινο πρόπλασμα περνάμε σε αντίγραφο, διορθώνουμε και βγαίνει η παράσταση σε σκληρό υλικό. Πρόκειται για ειδικές ρητίνες. Στο στάδιο της πρώτης μήτρας χρησιμοποιούμε ακόμη και μικροσκόπιο».

Ποιο είναι το μυστικό στα στάδια αυτά;

«Σε ορισμένα από αυτά, ο πλάγιος φωτισμός. Αν υπάρχει κάθετος φωτισμός, γίνονται λάθη».

Στο στάδιο «μακέτα» υπήρξαν δυσκολίες;

«Όχι. Εργαστήκαμε συλλογικά και είχαμε εκπληκτικά αποτελέσματα».

Ποιοι δηλαδή εργαστήκατε;

«Εκτός από μένα, δούλεψαν στα σχέδια και οι κυρίες Μαρία Αντωνάτου και Αρετή Μιχελιδάκη».

Μία ακόμη ερώτηση. Με πολύ «οπτικό κόπο» διακρίνω και το έτος κοπής του νομίσματος. Όταν παραχθούν και άλλα, αργότερα, θα «κτυπιέται» άλλο έτος;

«Σαφώς. Το 2003 θα παραχθούν και άλλα κέρματα. Το έτος κοπής θα αποτυπώνεται στο κέρμα».

Από την εφημερίδα Καθημερινή:
Από χέρι ελληνικό το αναμνηστικό ευρώ
Σύμβολο της εξέλιξης, από τις πιο πρωτόγονες μορφές οικονομικής οργάνωσης, στη σημερινή Οικονομική και Νομισματική Ένωση της Ευρώπης, το αναμνηστικό κέρμα των δύο ευρώ που θα εκδοθεί το 2009, για τον εορτασμό των 10 χρόνων του ενιαίου ευρωπαϊκού νομίσματος, είναι… ελληνικό, έργο του γλύπτη Γ. Σταματόπουλου της Τραπέζης της Ελλάδος.
Όπως εξηγεί σε ανακοίνωσή της η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το κέρμα αυτό συμβολίζει «το ευρώ ως το τελευταίο βήμα μιας μακραίωνης ιστορίας εμπορικών συναλλαγών που αρχίζουν από τις προϊστορικές ανταλλαγές σε είδος –τις οποίες εκφράζει η σκόπιμα πρωτόγονη τεχνοτροπία του σχεδίου– και φτάνουν μέχρι τη σημερινή Οικονομική και Νομισματική Ένωση».
Το σχέδιο του κ. Σταματόπουλου ανεδείχθη πρώτο μεταξύ των πέντε σχεδίων που είχαν επιλεγεί ως «φιναλίστ» από τους διευθυντές των νομισματοκοπείων των κρατών-μελών της Ζώνης Ευρώ. Η τελική επιλογή έγινε κατόπιν πανευρωπαϊκού δημοψηφίσματος στο Internet, στο οποίο τελικά συμμετείχαν 141.675 άτομα και το «ελληνικό» σχέδιο κέρδισε με το εντυπωσιακό ποσοστό 41,48% ή σχεδόν 60 χιλιάδες προτιμήσεις.

Μια φωτογραφία του από εκδήλωση του νομισματικού μουσείου για μικρά παιδιά στις 28 Δεκεμβρίου 2011

Πηγές:
Εφημερίδα ΤΟ ΒΗΜΑ
kathimerini.gr
Νομισματικό μουσείο Αθηνών